جوانی دانه یکی از امراض شایع جلدی است که متصف است با بوجود آمدن کومیدون( دانه کوچک سر سیاه و سر سفید) پپولها ( دانه های برجسته و سرخرنگ جلد) pustules ( دانه های چر کی که بیشتر در روی ،شانه ها، قفسه سینه و بعضا بازو ها رشد و میتواند سبب مشکلات زیبایی و ایجاد داغ ها یا سکار ها نزد مصابین آن گردد.
جوانی دانه در کدام سن وسایل بوجود میاید؟
جوانی دانه بیشتر د ر سنین ۱۲ الی ۱۴ سالگی آغاز میگردد تا سنین ۲۰ الی ۲۵ سالگی دوام میاید اما در یک تعداد حالات مرض میتواند بیشتر دوام کند مثلا ۱۲ فیصد اشخاص تا سن ۲۵ سالگی و ۶ فیصد اشخاص تا سن ۴۵ سالگی جوانی دانه داشته میباشند یکی از اشکال آکنه که بنام Acne neonaturm یاد میگردد و در زمان نوزادی تحت تاثیر هورمونهای مادری که در خون طفل از طریق پلاسنتا میگذرد بوجود میآید.
لوحه کلنیکی جوانی دانه چگونه است؟
جوانی دانه یک مرض شایع جلدی است که بیشتر در جلد صورت بشکل اندفاعات غیر التهابی، التهابی و داغ یا اسکار های آن دیده میشود.
دانه های غیر التهابی بنام کومیدون یاد می شود که شامل کومیدون های بسته یا دانه های سر سفید و کومیدون های باز یا دانه های سر سیاه میباشد. دانه های التهابی شامل پپولها یا دانه کوچک سرخرنگ، pustules یا دانه چرکدار یا قیحی و دانه های بزرگتر که بنام نودول یا cysts یاد میگردند و ممکن تا به اندازه یک لوبیا و بزرگتر از آن دیده شوند و در اشکال شدیدتر چندین کیست با هم یکجا میشوند و کیست های بزرگتر را میسازند. دوام این بیماری طوری که میدانید طولانی میباشد و دوره های خفیف شدن و شدت را دارا میباشد. بیشترین حالات دانه ها در وجهه بعدا نواحی ظهری و قفسه سینه و گاهی هم در بازو ها بوجود میآید. و بالاخره در حالات شدید با ایجاد سکار یا داغ بهبودی میابد که این اسکار ها میتوانند بشکل فرورفته یا اتروفیک، برجسته که بیشتر از رشد بیشتر انساج فبروتیک ایجاد میشود و بنام سکار های hyper trophic یاد میگردند باشند گاهی هم لکه های پر رنگ یا hyperpigmentd macula لکه های کم رنگ یا hypopigmented macula یا لکه های سرخرنگ بعد از اینکه بخارها بهبود یافت ایجاد میگردد که بعضی خود بخود بهبود میابند اما در بسیاری حالات بهبود نیافته که نیاز دارد تا به متخصص جلدی معرفی گردد.
چه عوامل سبب تشدید جوانی دانه میگردد؟
۱. چرب نمودن جلد و مو
۲. تشویش شدید
۳. کندن جوانی دانه هم سبب تشدید جوانی دانه هم سبب ایجاد داغ و اسکار آن میگردد.
۴. بعضی از دوا ها مثلا دواهای سترویید ی فمی و یا موضعی که متاسفانه بصورت نادرست در تداوی جوانی دانه استفاده میگردد. مثلا کریمهای بتامتازون، هایدروکورتیزون، کلوبتازول، ترایمسینولون….. این کریمها در ابتدا با کاهش التهاب سبب بهبود بیماری میگردد اما با گشت زمان سبب تشدید جوانی گردیده و سبب ایجاد یک شکل خاص و شدید جوانی دانه که بنام steroid Acne یاد میگردد. همچنان ا سترویید های فمی، لیتیوم هم میتوانند سبب تشدید جوانی دانه گردند.
۵. تشوشات هورمونی مثلا در صورت موجودیت کیستهای مبیض و یا هم تشدید جوانی دانه در نزدیکی های عادت ماهوار.
۶. غذا سبب جوانی دانه نمیباشد اما تحقیقاتی نشان داده اند که غدا های قندی، لبنیات گاوی، و چاکلیت کاکاو شاید سبب تشدید جوانی دانه گردند.
۷. تعرق و هوای گرم و مرطوب هم میتواند سبب تشدید جوانی دانه گردد.
تداوی جوانی دانه:
تداوی جوانی دانه نظر به شدت جوانی صورت میگیرد در اشکال خفیف صرف به مریض مراقبت جلد توصیه میشود و همچنان دواهای موضعی توصیه میگردد در چنین حالات صرف اندفاعات کومیدون موجود میباشد. درین حالت ادویه comedolytic مانند مشتقات tretinoin, Isotretinoin و Adepalen توصیه میگردد بخاطر باشد چون این دوا ها مخرش میباشند به مقدار کمتر و شبانه استفاده گردند.
بنزایل پراکساید Benzoylperoxide دوا ی دیگری است بشکل ژل موجود بوده که در تداوی جوانی استفاده میگردد و معمولا از مشتقات ۲.۵ تا ۵% آن استفاده میگردد و این هم باید به مقدار کم و شبها استفاده گردد.
آنتی بیوتیک های موضعی مانند clindamycin و ارترومایسین میتواند در تداوی جوانی دانه استفاده گردند که سبب ازبین رفتن Propiony bacterium acne گردیده و در تداوی جوانی دانه میتوانند در ترکیب با بنزایل پراکساید و مشتقات رتینوید استفاده گردند.
ادویه فمی:
ادویه فمی که در تداوی جوانی دانه استفاده میگردند قرار ذیل میباشند:
۱. تتراسایکلین : از ادویه تتراسایکلین مانند Tetracycline, Doxycyclin و Minocyclin استفاده میگردد. انا این دوا ها نباید برای خانمهای حامله شیر ده و اطفال کوچکتر از دوازده ساله توصیه گردد.
۲. Erythromycin: اگرچه در این اواخر مقاومت میکروبی در مقابل P.Acne در در مقابل این دوا ها ایجادگردیده کمتر استفاده میگردد اما نزد خانمهای حامله شیر ده و اطفال کوچکتر از دوازده سال میتواند توصیه گردد.
نظرات
ارسال یک نظر