تداوی جای بخار های روی و اسکار جوانی دانه | شفاخانه تخصصی جلدی کارا
جوانی دانه (آکنه) مرضی خود محدود شونده است که اکثراً بعد از سن 20 الی 25 سالگی بهبود می یابد اما در موارد نادر (3 درصد آقایان و 6 درصد خانمها) میتواند تا سن 45 سالگی ادامه یابد. اما جوانی دانه در صورت عدم تداوی در اکثر موارد سبب وجود آمدن اسکار (جای بخار های روی) یا لکههای جلدی میگردد که مشکلات زیبایی زیادی ایجاد کرده و باعث ناراحتی مریضان، مشکلات روانی و از دست رفتن اعتماد به نفس نزد مریضان میشود.

علتهای بوجود آمدن داغ یا اسکار جوانی دانه
عواملی که سبب ایجاد لکهها یا داغ و اسکار جوانی دانه نزد مریضان میگردد:
- جوانی دانه بسیار شدید: که تداوی نگردیده است
- دستکاری جوانی دانه: (کندن، فشار دادن و ترکاندن بخار های روی)
- نداشتن حفظ الصحه خوب: و منتشر شدن بخار های جوانی دانه
- انواع شدید جوانی دانه: مانند جوانی دانه نودولو سیستیک، کانگلوباتا، جوانی دانه گرام منفی و اکسکوری که اغلب سبب داغ یا اسکار میگردند
- تداوی های غلط: توسط اشخاص غیر مسلکی (مانند کشیدن جوانی دانه) و عملیه جراحی جوانی دانه
- نوع جلد: نزد اشخاص با جلد تیره احتمال مصابیت به داغ جوانی دانه بیشتر میباشد
- ارثیت: برخی اشخاص از نظر ارثی مستعد بوجود آمدن اسکار میباشند
اشکال داغ یا اسکار جوانی دانه
لکههای هموار (Post-inflammatory hyperpigmentation)
این لکهها که اکثراً به رنگ قهوهای یا نصواری تیره هستند بیشتر نزد اشخاصی که دارای جلد تیره میباشند و همچنان نزد کسانی که بیشتر به شعاع آفتاب مواجه میگردند دیده میشود. قابل یادآوریست که اکثر ادویه که در تداوی جوانی دانه استفاده میگردد سبب افزایش حساسیت جلد در مقابل آفتاب گردیده و مواجه شدن به شعاع آفتاب سبب ایجاد التهاب و بوجود آمدن لکهها میگردد. این چنین لکهها که بنام لکههای بعد از التهاب یاد میگردند اکثراً موقتی بوده و با مرور زمان بهبودی مییابند.
اسکار های فرورفته (Atrophic scars)
این داغ ها اکثراً در اثر دستکاری جوانی دانه بوجود آمده به اشکال مختلف میباشند که بنامهای Boxcar scar، Icepeck scar و Rolling scar یاد گردیده که نظر به شکل این داغ ها نامگذاری گردیده و اکثراً در اثر التهاب جلد و سپس اتروفی یا ضمور جلد بوجود میایند. این ها در صورت عدم تداوی بصورت دوامدار باقیمانده و با تداوی های دوایی بهبودی نمییابند.
داغ ها یا اسکار های برجسته جوانی دانه (Hypertrophic scars & Keloids)
اگر چه بوجود آمدن این نوع اسکار بعد از جوانی کمتر دیده میشود ولی در صورت موجودیت خیلی بدشکل بوده و تداوی آن مشکل میباشد. این نوع داغ جوانی دانه بدو نوع میباشد: اسکار هایپرتروفیک (صرف در محل جوانی دانه بوجود آمده کمی برجسته بوده و رشد کمتر دارد) و کیلوید که این داغها بیشتر برجسته بوده و نسبت به محل بخار جوانی دانه بیشتر رشد میکنند و گاهی توأم با خارش و سوزش میباشد.
تداوی داغ یا اسکار جوانی دانه در شفاخانه جلدی کارا
تداوی جای یا داغ جوانی دانه چالش بزرگی بوده البته اکثراً به تداوی های معمولی جواب نمیدهد. میتود های تداوی جدید که برای تداوی داغ و یا اسکار جوانی دانه پیشنهاد میگردد نظر به نوع داغ یا اسکار، توقعات مریض از تداوی و وضعیت اقتصادی و اجتماعی مریض فرق میکنند.
لایه برداری کیمیاوی (Chemical Peeling)
یکی از میتود های جدید تداوی داغ یا اسکار جوانی دانه است که برای اولین بار در افغانستان و فعلاً در کلینیک ما صورت میگرد. در این میتود تداوی که توسط متخصص جلدی صورت میگیرد اسید های مختلفی با غلظت های مختلف بکار رفته و به مدت زمان معین بالای جلد تطبیق گردیده و بعداً مریض روی خود را میشوید. این عمل سبب جدا شدن طبقات سطحی جلد بشکل پوسته ریزی گردیده که نظر به عمق لایه برداری متفاوت میباشد.
میکرو درمابریشین (Microdermabrasion)
که توسط ماشین مخصوص صورت گرفته و طبقات سطحی جلد توسط ماشین مخصوص از سطح جلد جدا گردیده و سبب میشود تا جلد هموار گردد. استعمال این ماشین ضرورت به متخصص ماهر که در استعمال آن تجربه داشته باشد دارد.
میکرونیدلینگ (Microneedling)
توسط آله مخصوصی صورت گرفته که بنام درماپن یاد میگردد. این آله دارای تعداد زیادی از سوزن های کوچک بوده و با ضربه زدن به عناصر تحت الجلدی سبب تحریک تولید کولاژن و بلند شدن سکارهای فرورفته جلدی میگردد.
مزیوتراپی (Mesotherapy)
توسط ماشینی بنام میزوژن با زروق موادی که تولید رشته های کولاژن را تنبیه میکند صورت میپذیرد.
عملیات های جراحی
- سبسیژن: که توسط متخصص جلدی با سوزن های مخصوص میگیرد
- پینچ گرافت: برداشتن داغ های فرورفته و جاگزین گردن آن با جلد سالم از عقب گوش
- لیزر تداوی: با ماشین های فراکزیل و آی پی ال و اربیم اندی یاگ صورت میگیرد
زرق کولاژن و ستیروید
زرق کولاژن در واقعات استثنایی که مریض نخواهد از طریق های انواسیف دیگر استفاده نماید توصیه شده ولی تاثیرات آن موقتی بوده 6 الی8 ماه بعد به حالت اولی بر میگردد. زرق ستیروید در واقعات داغ های برجسته و کیلوید استطباب دارد.
